اخلاق عمومی ما سقوط کرده است/ در کلانشهرها با پدیده «بیچهرگی» مواجهیم/ معماری، وجه عمومیِ کنترل‌کنندۀ عدم‌تعادل رفتار در شهر/ نابرابری فضایی در تهران، ناشی از فقدان نظام برنامهریزی دارای عدالتِ فضایی است "در تهران ما با یک آشوب روبرو هستیم. این آشوب هم اضطراب به وجود میآورد، هم به‌نوعی اختلاط بین فهم و ادراک و رفتار ایجاد میکند. ما در کلانشهرها با پدیدۀ «بیچهرگی» روبرو هستیم، این امر باعث میشود که امکانِ بروز خطا، بدونِ آنکه کنترل اجتماعی وجود داشته باشد، به‌وجود آید. نسبت مستقیمی بین عناصر زیبایی‌شناسی با رفتار افراد در درون یک شهر وجود دارد. بزرگترین خطایی که شاید امروزه در کشور ما رخ میدهد، این است که ما کلانشهرها را از حریم آن‌ها جدا میدانیم. این حد از شکاف و این سطح نازل خدماتی که در پیرامون تهران وجود دارد، به‌طور دائمی زنجیرهای از آسیبها را تولید میکند. ما قائل به وجود نظم فضایی و عدالت فضایی در تهران نیستیم و آن ناشی از این تفکر است که اگر در تهران کسی ثروتمند است، پس هرطور دلش بخواهد میتواند آن را هزینه نماید. نظامهای مدیریتی ما بر اساس میزان ثروت افراد از انعطافهای زیادی برخوردار هستند. در نظام برنامهریزی همه باید تابع قانون باشند اما در کشور ما، قانون از قدرت و ثروت تبعیت مینماید. اخلاق عمومی خیلی سقوط کرده است که بخشی از آن ناشی از این است که مذهب به‌عنوان اصلیترین تنظیم کنندۀ درونی رفتار افراد، به شدت ضعیف شده است. وقتی بی‌عدالتی در جامعه شیوع پیدا میکند، چیزی به اسم منافع عمومی به‌تدریج گُم میشود یا آنقدر بیمعنا میشود که افراد به سمت حاکمیت منافع شخصیشان میروند. دو اخلاق عمومی و حرفهای، یک مجموعۀ به‌هم پیوسته هستند و وقتی اخلاق عمومی آسیب ببیند، اخلاق حرفهای هم دچار آسیب میشود." آنچه خواندید، بخشی از گفته‌های ابوالحسن ریاضی، دکترای جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی و مدیرعامل موسسه همشهری در گفت‌وگو با دبیرخانه انجمن بین‌المللی اخلاق در علوم و فناوری است. ریاضی در این گفت‌وگوی مبسوط و مفصل که به بهانه برگزاری "همایش اخلاق و فرهنگ شهرنشینی" انجام شد به موارد مختلفی در این حوزه پرداخته است.
.jpg)
